Prace porządkowania cmentarza w Machnówce ( rejon koziatyński, obwód winnicki) były już prowadzone po raz trzeci a drugi w wykonaniu średzkiej młodzieży. Tegoroczną grupę tworzyli uczniowie, a właściwie już absolwenci Szkoły Podstawowej nr 3 w Środzie Śląskiej: Julia Woś, Wiktoria Bronowicka, Bartosz Kruszelnicki i Maciej Herbut. W grupie tej była również Aleksandra Pawlik – uczennica Szkoły Podstawowej nr 15 we Wrocławiu. Opiekunami grupy byli Paweł Kosiński – nauczyciel  z Rakoszyc i Alicja Przesławska – nauczycielka Szkoły Podstawowej nr 3 w Środzie Śląskiej. Tę wesołą gromadkę uzupełniał kierowca - Waldemar Kwaśny,  prowadzący własną działalność gospodarczą.

Machnówka to wieś, w której znajduje się cmentarz z polskimi grobami, a niektóre napisy na nich wywodzą się jeszcze z XIX wieku. Jest to dobitny ślad obecności państwa polskiego na terenach oddalonych o setki kilometrów od obecnych naszych granic. Ciekawostką jest, że na cmentarzu w Machnówce znajduje się grób Tomasza Padury, polsko – ukraińskiego poety i kompozytora, autora pieśni „Hej, sokoły”. 

Pierwsze wrażenie na cmentarzu to przyroda Ukrainy, która pokazała nam swoją siłę. Wiele miejsc, które czyściliśmy w ubiegłym roku, zarosło i trzeba było zabierać się do pracy od nowa. Młodzież karczowała drzewa, wyrywała krzaki i usuwała zarośla. Największą satysfakcję z ciężkiej pracy mieliśmy wtedy, gdy udawało nam się znaleźć  jeszcze dotychczas nieodkryte polskie groby.

W tym roku stałym towarzyszem naszych prac na cmentarzu był deszcz, z powodu którego wielokrotnie musieliśmy  przerywać czynności i czekać aż zaświeci słońce.

Tak jak w latach ubiegłych na cmentarzu odwiedzały nas dzieci z Machnówki, które razem z nami pracowały przy porządkowaniu grobów. Przychodzili także przedstawiciele lokalnych władz i oferowali swoją pomoc, szczególnie przy usuwaniu wyciętych chwastów i wszelkich  śmieci. Niewątpliwie dużą przyjemnością była wizyta ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej na Ukrainie, pana Bartosza Cichockiego. Pan ambasador razem z naszymi wolontariuszami zwiedził cmentarz, interesował się zakresem prac tam wykonanych, a na zakończenie w bardzo miłych słowach podziękował tym, którzy część wakacji przeznaczają na udział w tak szlachetnej akcji.

Nasz pobyt na Ukrainie to także wycieczki edukacyjne. W tym roku byliśmy w Chmielniku i Berdyczowie, gdzie wędrowaliśmy  śladami polskości i spotkaliśmy się z Polakami, którzy dbają o swoje korzenie. W drodze powrotnej zwiedziliśmy Lwów, szczególnie cmentarz Orląt na Łyczakowie i przepiękną lwowską starówkę.

Nasz wyjazd był możliwy dzięki ludziom dobrej woli. Dziękujemy uczniom, ich rodzicom , dyrekcji i nauczycielom Szkoły Podstawowej nr 3 w Środzie Śląskiej za dary, które mogliśmy zawieźć naszym Rodakom na Ukrainie, także panu burmistrzowi oraz pracownikom Urzędu Miejskiego w Środzie Śląskiej za ofiarowaną nam pomoc. Szczególne podziękowania składamy tym wszystkim, którzy wrzucali datki do puszek podczas kwest na cmentarzu 1 listopada i pod średzkimi kościołami składamy szczególne podziękowania. Dziękujemy także księżom, którzy taką kwestę nam umożliwili. Bez waszej pomocy  ratowanie polskich cmentarzy na Ukrainie w ramach akcji „ Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” byłoby niemożliwe.

Alicja Przesławska