Avancez! Avancez! L'Empereur! (opinia mieszkańca)

W Rogoźniku, 25 kilometrów od Środy Śląskiej w miejscowym dominium (folwarku), w skromnym budynku dworskim, zamieszkał sam Napoleon Bonaparte...

Noc z 29 na 30 maja 1813 r. była spokojna i nic nie wróżyło wielkiej tragedii. Cesarz był chroniony przez czerwonych huzarów, których wyjątkowo „lubili” zaczepiać kozacy. Dziedziniec folwarku był wypełniony powozami.

Około godz. 10.00 żołnierze zaczęli przygotowywać południową strawę. Pech chciał, że od ogniska zapaliły się zabudowania. Pożar się rozprzestrzeniał, wysoka temperatura spowodowała, że zaczęła wybuchać amunicja i ładunki w karabinach. Płonęło wszystko, wartościowe przedmioty, kosztowne ubrania, klejnoty, złote zegarki, stare wina, ozdobna broń i cesarska kasa. Swój dobytek stracili też napoleońscy dowódcy.

Armagedon trwał przez wiele godzin. Straty były ogromne, sam Bonaperte określił je na 10 milionów franków. Sprawców pożaru, dwóch gwardzistów złapano i rozstrzelano, a ciała wrzucono do ognia.

Po opanowaniu żywiołu Napoleon postanawia wyruszyć do Neumarkt (Środy Śl.). W okolicy działały już podjazdy I Korpusu Kawalerii wraz z VI Korpusem /Marmonta/. Z Drezna do Środy Śląskiej zaczęły przyjeżdżać tabory z amunicją strzelecką (700 tysięcy ładunków) i artyleryjską – 8 tysięcy kul armatnich. Ale jeszcze w przeddzień, 29 maja do miasta wjeżdża patrol huzarów pruskich pod dowództwem hrabiego Von Wengerski, pod wsią Piersno grasują kozacy, tropieni przez napoleońskich kawalerzystów.

30 maja około godziny 17.30 przez bramę Legnicką w Neumarkt wjeżdża Cesarz Napoleon Bonaparte.

Woytek Kopacz

W dokumentach z epoki Środa Śląska to Neumarkt.

Avancez! Avancez! L'Empereur! – Naprzód! Naprzód! Cesarz!