JAK SZANTAŻOWANO WÓJTA… czyli początki demokracji ludowej w Komornikach

61 lat temu także spierano się o władzę Ludową. Jak czytamy w raporcie szefa Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, por. Wacława Kusińskiego7 stycznia 1949 roku w Komornikach (gmina Przedroście) nieznani sprawcy powybijali szyby w oknach wójtowi Bałce, członkowi PZPR oraz podsuwali mu pismo, by ustąpił ze stanowiska wójta, a jeżeli tego nie uczyni – zginie.

Jak podaje raport: „wieś tą zamieszkuje element z kieleckiego i rzeszowskiego. Wśród tego elementu jest czterech podejrzanych o wrogi stosunek do obecnej rzeczywistości, wśród nich dwóch bogaczy wiejskich. Urząd posiada tam jedynie poufne kontakty.

Zachodzi jednak podejrzenie, że inspiratorem tego może być były wójt gminy, ob. Kuzynowski Fuwaryst, usunięty z tego stanowiska jako bogacz i wyzyskiwacz, były aktywny działacz PSL-u, przedwojenny zawodowy starszy sierżant. Podejrzany jest przez nasz urząd o wrogi stosunek do obecnej rzeczywistości, o pomoc materialną i moralną Niemcom w czasie pełnienia kadencji wójta w tej gminie.

Osadnicy z majątku parcelacyjno-osadniczego w Komornikach przeprowadzili dochodzenie przeciw wyzyskiwaczowi wiejskiemu Hufnaglowi, wykrywając 10 koni poniemieckich, które w między czasie posprzedawał różnym gospodarzom. Skutkiem tego otrzymał 600.000 złotych nakazu płatniczego.

Następnie chłopi ci ustalili, że posiada Hufnagiel nadmiar maszyn rolniczych, które po uzgodnieniu z władzami administracyjnymi zabrali do swego majątku, gdzie postanowili zorganizować ośrodek maszynowy. Powyższe fakty wskazują na zaostrzającą się walkę klasową na terenie naszego powiatu - na to, że chłopi biedni coraz bardziej zaczynają widzieć swego wroga klasowego.

W okresie sprawozdawczym kler wykazał aktywną wrogą robot skierowaną przeciw uchwałom Kongresu Zjednoczeniowego (PPS z PPR – dop. red.). Dnia 9 stycznia 1949 r. została przeprowadzona akcja zbierania podpisów pod petycją do Prezydenta Rzeczypospolitej i do Ministra Oświaty, zorganizowana przez księdza Antoniego Kija (na zdjęciu).

Ks. Kij jest zdecydowanym wrogiem obecnego ustroju. Ostatnio uzyskano dano o jego wrogiej działalności w I Armii Polskiej, gdzie służył jako kapelan. Wg otrzymanych materiałów z Głównego Zarządu Informacji ks. Kij prowadził rozkładową robotę w Armii Polskiej, kontaktował się z obszarnikami i rozpowszechniał ulotki o Polsce katolickiej, które były redagowane w Londynie. Wrogo się odnosił do oficerów Armii Czerwonej i polskich demokratów. Na terenie powiatu średzkiego działalności swej nie zaprzestał. Listy do Prezydenta i Ministra Oświaty sporządził sam i wezwał do podpisywania przez ludność w kościele. Listy te podpisało około 300 osób.

PUBP po uzyskaniu doniesienia natychmiast przystąpił do ustalenia nazwisk i przesłuchania świadków. PUBP w porozumieniu z Wydziałem V WUBP i Kuratorium uzgodnił, że ks. Kij zostanie usunięty ze szkoły, gdzie jest katechetą”.

Z powyższego fragmentu raportu wynika, że ówczesna władza ludowa bardzo swoiście pojmowała demokrację, trzymając nad nią pełną kontrolę. Z jednej strony element napływowy, z drugiej PSL, a nad tym wszystkim kolejny konkurent do rządu dusz nad obywatelami – Kościół katolicki z odważnymi jak na tamte czasy duchownymi. Roboty było zatem co nie miara.

Patryk Medyński