NOC ŚWIĘTOJAŃSKA W ZABORZE WIELKIM

W nocy z 23 na 24 czerwca w wigilię świętego Jana Chrzciciela obchodzona jest Noc Świętojańska.

Święto będące próbą zasymilowania przez chrześcijaństwo pogańskich obrzędów „Nocy Kupały” zwanej także „Sobótką”, która ma związek z letnim przesileniem słońca, obchodzonym w czasie najkrótszej nocy w roku, około 21-22 czerwca.

Genezę obrzędu stanowią wierzenia z czasów przedchrześcijańskich, kiedy to bóstwami czczonymi przez słowiańskie plemiona byli niepodzielnie Światowit i Perun.

Pierwsza wzmianka o obrzędach sobótkowych i tanecznym kręgu dziewcząt wokół ogniska pojawiają się w Polsce w XIII wieku i mają związek ze świętą górą Ślężą.

Kościół katolicki, nie mogąc wykorzenić z obyczajowości, wywodzącej się z wierzeń słowiańskich, corocznych obchodów pogańskiej Sobótki, podjął próbę zasymilowania jej z obrzędowością chrześcijańską i ustanowienia potocznie zwanej Nocy Świętojańskiej.

Nowa wiara z czasem wyparła bóstwa Kupały, Światowita i Peruna, które odeszły w niepamięć, ale obyczaje zachowały się w tradycji do czasów współczesnych.

Święto to jest słowiańskim odpowiednikiem obchodzonych w tradycji anglosaskiej Walentynek.

W tę magiczną noc dziewczęta na wydaniu wiły wianki i puszczały je w nurt rzeki. Tradycja ta przetrwała do dziś. Powszechnie wierzono, że jest to noc wyjątkowa, pełna czarów i dziwów, jakie normalnie nie zdarzają się. Wierzono także, że o północy na kilka chwil zakwita w lasach kwiat paproci. Szczęśliwiec, któremu udało by się kwiat znaleźć miał zapewnione szczęście, mądrość i dostatek.

Próbę rekonstrukcji dawnych obrzędów wraz z zabawami tej wyjątkowej nocy podjęto w Zaborze Wielkim. 27 czerwca br. Koło Łowieckie „Odyniec” przy współpracy z Samorządowym Ośrodkiem Kultury w Miękini, w kolibie myśliwskiej w Zaborze Wielkim, zorganizowali „Noc Świętojańską”, nad którą patronat objął Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego we Wrocławiu, a także był fundatorem pucharu w pierwszym „Świętojańskim Biegu Przełajowym Tropem Trznadla”.

W zabawie uczestniczyły dzieci i młodzież z Zaboru Wielkiego, Białkowa oraz Księginic.

Imprezę rozpoczęto o godz. 18.00 wspólną zabawą i konkursami świętojańskimi, począwszy od tradycyjnego obrzędu wicia wianków z wcześniej zebranych kwiatów polnych - ziół i traw. W konkurencji wicia wianków dzieci i młodzież wspierały mamy i panie świetlicowe.

Generalnie, jury oceniło wszystkie wykonane wianki bardzo wysoko, wszystkie były ładnie i estetycznie wykonane, co sprawiło, że nagrodzono wszystkich uczestników. Po wręczeniu nagród rozpoczęto blok sportowy, poprowadzony przez myśliwego KŁ „Odyniec” oraz członka Komisji ds. Tradycji, Kultury i Języka Łowieckiego przy ZO PZŁ we Wrocławiu Piotra Lelińskiego. Odpoczynek, po wspólnych grach i zabawach zapewniło uczestnikom letnie kino z bajkami i ognisko, przy którym panowie myśliwi przygotowywali grillowane kiełbaski.

Kolejnym punktem imprezy był „Świętojański Bieg Przełajowy Tropem Trznadla” o Puchar Łowczego Okręgowego PZŁ we Wrocławiu. Uczestniczyło w nim 32 osoby w wieku od 6 do 16 lat. Startowały 4 drużyny, 9- i 7-osobowe w różnym wieku i z różnych miejscowości.

Kapitanowie drużyn odpowiadali za bezpieczeństwo grupy oraz sprawowali opiekę nad najmłodszym uczestnikami. Wszyscy musieli zebrać wszystkie punkty biegu, tj. „turlanie bobra” czyli przemieszczenie okrągłych bal siana tam i z powrotem, na odległości 10 m, znalezienie kwiatów paproci, wcześniej wykonanych z bibuły i podświetlonych latarkami, a także bieg końcowego zwycięzcy z kubkiem wody na dystansie około 20 m.

Zwyciężyła drużyna IV, która uzyskała najlepszy czas. Puchar uroczyście wręczał pan Stanisław Olejarczyk wieloletni myśliwy KŁ „Odyniec” zasłużony działacz struktur Okręgowej Rady Łowieckiej PZŁ we Wrocławiu.

Na całej długości trasy nad bezpieczeństwem uczestników biegu czuwali rodzice oraz myśliwi.

Inicjatywa Nocy z Biegiem Świętojańskim bardzo podobała się uczestnikom: dzieciom, młodzieży i rodzicom, a także myśliwym, którzy wyrazili chęć jej kontynuacji w kolejnym roku, a tym samym została wpisana w kalendarium imprez kulturalnych w Zaborze Wielkim.

Organizatorzy p. Małgorzata Czajkowska i p. Piotr Leliński serdecznie dziękują Samorządowemu Ośrodkowi Kultury w Miękini, Kołu Łowieckiemu „Odyniec” za pomoc i wsparcie przy realizacji imprezy „Noc Świętojańska”.

Zbigniew Pilch
Małgorzata Czajkowska

Fot. Zbigniew Pilch

{phocagallery view=category|categoryid=183|
imageid=0|limitstart=0|limitcount=0|
fontcolor=#B88A00|bgcolor=#C0C0C0|bgcolorhover=#FF2400|imagebgcolor=#FFD24D|
bordercolor=#B88A00|bordercolorhover=#86B300|
detail=0|displayname=1|displaydetail=1|displaydownload=0}

{module osobiste ofertybankow.com.pl}