Od kilku lat plagą są organizowane dla osób starszych pokazy, w czasie których prezentowane są przedmioty o rzekomo doskonałych właściwościach, takie jak garnki do zdrowego gotowania, pościel, która uzdrawia czy maty masujące. Wszystko reklamowane jako “jedyne w swoim rodzaju i podobno niedostępne w sklepach”. Do tego bardzo drogie. Dzięki stosowaniu manipulacji i sztuczek sprzedażowych handlowcom udaje się pozyskiwać coraz to nowych klientów, którzy kupują pod wpływem wywieranego na nich nacisku psychicznego oraz zachęceni dodatkowymi “prezentami”.

Organizator rozpływa się w powietrzu

O tym, że został oszukany, bo wyceniony na kilka lub kilkanaście tysięcy złotych towar w rzeczywistości wart jest ułamek tej ceny, senior dowiaduje się zazwyczaj dopiero od bliskich, którym opowiada o swoim udziale w pokazie. Choć możliwy jest również gorszy scenariusz, w którym starszy człowiek orientuje się, ile pieniędzy zapłacił za garnki, kołdry i „urządzenia medyczne”, gdy przychodzi wezwanie do uregulowania raty. Organizatorzy pokazów wiedzą bowiem, że najskuteczniej złapią klienta, jeśli zobowiążą go to zakupu na kredyt. Gdy ten złoży już podpis pod umową z instytucją finansową, organizator pokazu znika - nie odbiera telefonów, odmawia przyjęcia sprzętu, choć konsument ma 14 dni na rezygnację (odstąpienie od umowy) z zakupu dokonanego poza lokalem przedsiębiorcy, a takim jest zakup produktów na pokazie. Zawsze też można skorzystać z pomocy rzecznika praw konsumentów ale należy pamiętać, by nie przekroczyć 14-dniowego terminu.

Pokrzywdzeni zgłaszają się do powiatowych rzeczników praw konsumenta. Choć mają oni ustawowe uprawnienia do podjęcia działania, w praktyce często niewiele mogą zrobić. Organizatorzy pokazów regularnie zmieniają nazwę firmy i przekonują, że przecież to nie oni zmusili skarżącego do zakupu. Bardzo trudno wycofać się z umowy zawartej na pokazie.
Jeśli konsument zakupił towar na raty to oznacza, że dodatkowo została zawarta umowa kredytu konsumenckiego. Jednak w sytuacji, kiedy konsument odstąpi od umowy towaru zakupionego na prezentacji to takie odstąpienie jest skuteczne również wobec umowy kredytu konsumenckiego. Umowa taka staje się nieważna, a kredytodawca musi zwrócić konsumentowi koszty związane z zawarciem umowy i związane z ustanowieniem zabezpieczenia.

Zakazy pomogą wyeliminować nieprawidłowości

UOKiK chciałby rozprawić się z takimi praktykami, dlatego jego celem jest teraz wprowadzenie ustawowego zakazu sprzedaży wyrobów medycznych poza lokalem firmy i przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy. Zmiany prawne są potrzebne, aby w systemowy sposób wyeliminować z rynku dużą część nieprawidłowości i ochronić konsumentów, szczególnie seniorów, przed nieuczciwymi praktykami Przygotowany przez urząd projekt zmiany ustawy o prawach konsumenta został już wpisany do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów.

W jaki sposób UOKiK chce chronić seniorów przed manipulacjami ze strony sprzedawców?
1. Zakaz świadczenia usług finansowych podczas pokazów czy wycieczek
Obecnie często konsumenci są namawiani, a nawet zmuszani podczas takich spotkań do zaciągnięcia pożyczek na zakup prezentowanych produktów albo kupna ich na raty. Konsumenci często nawet nie są świadomi, że zawierają takie umowy, bo podpisują je wśród wielu innych dokumentów. Zgodnie z proponowanymi przepisami umowa o świadczenie usług finansowych zawarta podczas pokazu czy wycieczki byłaby nieważna z mocy prawa.

2. Zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem
Pozwoli to skutecznie ograniczyć ryzyko strat finansowych po stronie konsumentów i umożliwi im podjęcie świadomej decyzji o zakupie.

3. Prawo do odstąpienia od niektórych umów o świadczenie usług zdrowotnych zawieranych poza lokalem lub na odległość
Chodzi przede wszystkim o umowy dotyczące tzw. abonamentów czy pakietów medycznych, które są często sprzedawane na pokazach. Wartość takich pakietów to czasem nawet kilkanaście tysięcy złotych, co jest znacznym wydatkiem, szczególnie dla osób starszych.

4. Zakaz sprzedaży wyrobów medycznych poza lokalem firmy
Tego typu produkty, np. maty rehabilitacyjne czy urządzenia do magnetoterapii, często wątpliwej jakości i po zawyżonych cenach, są regularnie oferowane podczas pokazów handlowych. Wprowadzenie zakazu ich sprzedaży pozwoli na skuteczną ochronę konsumentów, zwłaszcza seniorów, do których organizatorzy pokazów kieruję tę ofertę.

Drodzy Seniorzy, zanim kupicie produkt na prezentacji to skonsultujcie się z bliskimi, a jeżeli nie macie możliwości bezpośrednio to zadzwońcie do nich.

Powiatowy rzecznik Konsumentów - Mariusz Górecki
tel. 71 396 89 34
Starostwo Powiatowe w Środzie Śląskiej, ul. Wrocławska 2
pokój nr 002 (parter budynku starostwa, wejście od ul. W. Korwina)
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 PRK/OLO