Jedyne takie miejsce w powiecie średzkim

1 marca jest dniem z kategorii tych szczególnych. To właśnie wtedy obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Święto budzi wiele kontrowersji , ponieważ są ludzie, którzy poddają pod wątpliwość dokonania niektórych z Niezłomnych. Środowiska patriotyczne organizują w tym dniu liczne uroczystości – podobnie jest i w powiecie średzkim. Nie raz uczestniczyliśmy w mszach świętych w intencji Ojczyzny, w inscenizacjach ukazujących walkę antykomunistycznego podziemia, koncertach i innych wydarzeniach upamiętniających walczących o niepodległość kraju. Zawołanie – jakże ważne i wyrażające istotę tego święta – „Cześć i chwała bohaterom” rozbrzmiewa niemal wszędzie, gdzie pamięć i szacunek do tych, którzy polegli za naszą wolność, mają wielką wartość. Jednak tylko w jednym miejscu na Ziemi Średzkiej zdecydowano się zbudować pomnik na Ich cześć.

Przygotowania do stworzenia miejsca pamięci trwały kilka lat. Jak tłumaczy inicjator przedsięwzięcia, nie obyło się bez trudności. Potrzebne były: stosowne pozwolenia, projekt, ludzie, którzy się zaangażują w sprawę i pieniądze. Upór i wiara w sukces Komitetu Pomnikowego pod przewodnictwem Daniela Uszyńskiego sprawiły, że „w przeddzień” setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości, 22 sierpnia 2018 roku odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika Pamięci Żołnierzom Wyklętym.

Pomnik składa się z dwóch części – wykutego z granitu wilka, który stał się symbolem Wyklętych i granitowego obelisku, na której widnieje mosiężny orzeł z symbolem Polski Walczącej i tablica z sentencją „Chcieli Was zakopać. Nie wiedzieli, że jesteście ziarnem”. Wszystko wkomponowane w parkową scenerię, skłaniające przechodnia do refleksji.

– Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie ojczyzny – napisał w lutym 2010 r. prezydent Lech Kaczyński, który podjął inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia tego święta.

W 2001 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę, w której uznał zasługi organizacji i grup niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie nierównej walki o suwerenność i niepodległość Polski, oddając w ten sposób hołd poległym i pomordowanym oraz wszystkim więzionym i prześladowanym członkom organizacji Wolność i Niezawisłość. Było to pierwsze tej rangi uhonorowanie żołnierzy zbrojnego podziemia antykomunistycznego.

Prezydencki projekt ustawy z dnia 26 lutego 2010 roku wpłynął do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 1 marca 2010 roku. Święto ustanowiono w 2011 roku. 1 marca jest datą symboliczną, która nawiązuje do 1 marca 1951 r. Tego dnia w więzieniu na warszawskim Mokotowie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Adamie Lazarowiczu, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Rzepce, Franciszku Błażeju, Józefie Batorym i Karolu Chmielu.

„Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości.”
Józef Piłsudski

(mk) / fot. jb