Zaczęło się od spisków księdza Faustyna Ciecierskiego. Tworzonych we Włoszech Legionach Jana Henryka Dąbrowskiego, wcześniej jeszcze zrywów niepodległościowych – Konfederacji barskiej i Insurekcji kościuszkowskiej.
W XIX wieku odradza się Wojsko Polskie - Księstwa Warszawskiego i w służbie Napoleona (Gwardia – Szwoleżerowie. Legia Nadwiślańska). Po upadku Bonapartego powstaje na ziemiach polskich Królestwo Polskie (Carstwo Polskoje) pod berłem Romanowów. Polscy patrioci zaczynają natychmiast konspirować przeciwko zaborcom - Rosjanom, Prusakom i Austriakom. Wybuchają powstania - Listopadowe 1830 r., Styczniowe 1863 r. Represje okupantów są porażające. Tysiące powstańców zabitych podczas walk, setki straconych w egzekucjach publicznych, dziesiątki tysięcy uwięzionych w kazamatach i zesłanych na Sybir. To skutek - Miłości Polaków do Ojczyzny…
Z chwilą wybuchu I wojny światowej w 1914 r. powstała nadzieja na odzyskanie niepodległości. Polacy mobilizują się, aby samodzielnie wywalczyć zagrabioną wolność. 2 sierpnia 1914 r. z podkrakowskich Oleandrów wyrusza pierwszy konny patrol, zalążek odradzającego się Wojska Polskiego.
Po odzyskaniu Niepodległości w 1918 r. przyszło Polakom walczyć o granice odrodzonego państwa. Walczono z Ukraińcami o Galicję Wschodnią, z Niemcami o Wielkopolskę i Śląsk, z Litwinami o Wileńszczyznę i Suwalszczyznę Południową, z Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński, Spisz i Orawę. Jednak niewypowiedziana wojna z czerwoną Rosją, trwająca od początków 1919 r. do października 1920 r. - miała za cel wyeliminowanie bolszewików z grona potęg europejskich i powstrzymania sowietyzacji Polski i Europy. Wojsko Polskie wyszło zwycięsko z tej konfrontacji w sensie militarnym i moralnym. Oprócz walki zbrojnej powstają pieśni patriotyczne, które zagrzewają do walki dając nadzieję na odzyskanie wolności.
Oto parę przykładów tych utworów i wybranych z nich wersów.
Boże coś Polskę – Przed twe ołtarze zanosim błaganie
Ojczyznę wolną racz nam wrócić Panie.
Idzie żołnierz borem, lasem - Wtenczas żołnierza szanują, oj, szanują.
Kiedy trwogę na się czują,na się czują.
Warszawianka - Powstań Polsko, skrusz kajdany!
Dziś twój tryumf albo zgon.
Walecznych tysiąc opuszcza Warszawę (Pułk czwarty) -
- Zabójczy potwór wyszedł z matki łona.
Ojczyzny zgubą jest wyrodny syn.
Pożegnanie – Po cóż ta łza w oku, po cóż serca bicie?
Tobie winien miłość, a Ojczyźnie życie…
Polka mnie zrodziła, z jej piersi wyssałem
Być Ojczyźnie wiernym.
Dalej bracia do bułata - Długo spała Polska święta,
długo Biały Orzeł spał,
Lecz się ocknął i pamięta, że on kiedyś wolność miał.
Z dymem pożarów – Syn zabił matkę, brat zabił brata.
Mnóstwo Kaimów jest pośród nas.
Płynie Wisła płynie – Bo ten naród polski, ma ten urok w sobie:
Kto go raz pokochał, nie zapomni w grobie.
Rota - A z naszych ofiar, trudu, krwi. Powstanie mściciel doli.
Przybyli ułani – Na naszą niewolę jedna rada.
Wypędzić Prusaka, wygnać Szwaba.
Modlitwa obozowa – O Boże, skrusz ten miecz, co siekł nasz kraj.
Do wolnej Polski nam powrócić daj.
P.S.
W przedmowie do albumu - Niepodległa 1918, wydawnictwo Volumem. W 100. rocznicę odzyskania Niepodległości przez Polskę ówczesny Premier RP Mateusz Morawiecki powiedział: "Polska ma obowiązki wobec nas, a my mamy obowiązki wobec Polski".
Woytek Kopacz & Krystian Macinkiewicz
Pamiątka rodzinna Woytka Kopacza z popiersiem Józefa Piłsudskiego.
Plakietka trafiła do jego dziadka zaraz po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.