Schutzenfest wyglądał w następujący sposób. Zawsze odbywał się w dzień Zesłania Ducha Świętego. W przeddzień w ramach przygotowań mieszkańcy i to w każdym prawie domostwie w Neumarkt wieszali u siebie na domostwach girlandy z kwiatami i flagi państwowe. Nazajutrz Średzka Kapela Miejska od samego rana grała przybywającym do miasta gościom na festiwal strzelecki.
Odbywała się wielka parada strzelecka w mieście. Poważna muzyka, na początku pochodu delegacje sztandarowe i nie tylko kluby strzeleckie z miasta i okolic, przyjeżdżali tutaj strzelcy z różnych zakątków Śląska. Defilada kończyła się oczywiście w Schiesshaus (domu strzeleckim, dzisiejszy budynek prokuratury). Tam rozpoczynano zawody strzeleckie.
Najlepszy strzelec, który wygrał zawody strzeleckie zostawał ,,Królem’’ i to był tak zaszczytny tytuł, że dumny był nie tylko on sam, a także cała jego cecha rzemieślnicza. W ramach wygranej dostawał on zdobiony kufel zwany ,,Schutzenwillkomen’’, który był oczywiście pełny, a śmiałek swoją godność musiał potwierdzić wypijając zawartość (wino, lub piwo) na raz. Była to najlepsza restauracja w Środzie Śląskiej. Posiadała salę taneczną, pokoje gościnne i dobrą mieszczańską kuchnię. Samo bractwo było renomą samą w sobie. W skład rady należeli w latach przed hitlerowskich właściciel mleczarni, piekarz, krawiec, szewc, młynarz i rzeźnik.
Przed Schiesshausem, na promenadzie i na fragmencie rynku rozstawione były stoiska z kiełbaskami, piwem, stragany ze słodyczami i do tego karuzele. Wszystko to urozmaicał jeszcze zazwyczaj magik. Po zakończonym turnieju strzeleckim bractwo kurkowe organizowało w swoim lokalu pokazowy bal królewski, który trwał do nocy.
Wraz z dojściem nazistów do władzy zaprzestano organizacji Schutzenfestów, a praktyka ta odeszła z naszego miasta razem z wysiedlaną z tych ziem ludnością niemiecką.
Adam Dominiak
Źr.: Bewahrt das Erbe, Hameln, 1964
Schlesische Heimat: Stadt und Kreis Neumarkt, Hameln 1985
Źr. Ilustracji: Polska.org, Stowarzyszenie Sympatyków Malczyc i Okolic