Średzkie "świńskie brzuchy"
Charakterystycznym elementem średzkiego placu rynkowego są chodniki. Są wykonane z granitowych kostek pomiędzy którymi co kilkadziesiąt centymetrów ułożone są wielkie granitowe prostokątne płyty. Owe płyty nazywane są ŚWIŃSKIMI BRZUCHAMI. Nazwę swą zawdzięczają niewidocznemu dla przechodniów uwypukleniu od spodu płyty, które przypomina wystający brzuch.
Płyty są ogromne, grube i naprawdę wytrzymałe. Występują one w polskich miastach na tzw. Ziemiach Odzyskanych oraz miastach dawnego Zaboru Pruskiego i są bardzo ważnym, lecz często niedostrzegalnym, elementem krajobrazu kulturowego tych miast.
Chodniki z granitowych płyt w naszym mieście zaczęto kłaść pod koniec XIX w. Można je dostrzec przeglądając przedwojenne niemieckie pocztówki z Neumarkt. Otwarcie w połowie XIX w. linii kolejowej łączącej Przedgórze Sudeckie z Wrocławiem pozwoliło w łatwy, szybki i optymalny sposób przetransportowywać ciężkie granity, z czego oczywiście nasze miasto, jak i wiele innych dolnośląskich miast skorzystało.
Płyty w pierwotnym ułożeniu jednak nie przetrwały próby czasu, dziś są ułożone w inny, bardziej uporządkowany sposób. Niestety z niektórych chodników całkowicie zniknęły i zostały zamienione na kostkę brukową.
Adam Dominiak
Źródło ilustracji: Zbiory Adama Haładusa


