W tym roku grupę pracującą na cmentarzach w Machnówce i Koziatyniu tworzyli sami mieszkańcy Środy Śląskiej. Wśród nich były trzy osoby dorosłe – Alicja Przesławska i Katarzyna Szybiak – nauczycielki ze Szkoły Podstawowej nr 3 i Mariusz Jastrzębski oraz pięcioro uczniów – Agata Szybiak, Tytus Jastrzębski, Julia Woś i Bartosz Kruszelnicki ze Szkoły Podstawowej nr 3 w Środzie Śląskiej oraz Tymon Jastrzębski – uczeń XII Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu. Nasza koleżanka Renata Strożek z grupą wrocławską pracowała na cmentarzu w Samgorodku.

Pobyt uczestników akcji to przede wszystkim porządkowanie cmentarza w Machnówce i inwentaryzowanie odkrytych grobów. Często aby odczytać inskrypcję na pomniku musieliśmy wykarczować drzewa, wyciąć zarośla i wyczyścić płytę aby następnie litera po literze odczytać do kogo należy. Przy okazji porządkowania cmentarza  mogliśmy  spotkać się z wieloma Ukraińcami i Polakami, mieszkającymi w najbliższej okolicy. Skarbnicą wiedzy okazał się ksiądz z Machnówki – Jan Dziatkiewicz, który opowiadał o trudnych relacjach polsko – ukraińskich i  o początkach swojego pobytu na Ukrainie. Wielokrotnie podkreślał, że otaczają go ludzie dobrej woli, którzy przyczynili się do remontu  i obecnego wyglądu zarówno kościoła  jak i otoczenia.

Pozytywne nastawienie okolicznej ludności  podczas całego pobytu odczuwaliśmy i my. Prawie codziennie przychodzili na cmentarz zarówno urzędnicy jak i zwykli ludzie aby wzmocnić nas swoją pracą, albo chociaż dobrym słowem. Szczególnie zapadła nam w pamięć wizyta mieszkanki Machnówki, która ze łzami w oczach dziękowała nam za pracę.

Wyjazd na Ukrainę miał także walor edukacyjny. W niedzielę pojechaliśmy przez miejscowość Bar do Kamieńca Podolskiego, gdzie poszukiwaliśmy śladów polskości w Katedrze Św. Piotra i Pawła, Kościele ojców Paulinów i Twierdzy, znanej między innymi z przygód pana Wołodyjowskiego. W drodze powrotnej mieliśmy okazję zwiedzić Lwów – cmentarz Łyczakowski i Orląt, a także piękną zabudowę starówki.

Nasz wyjazd mógł się odbyć dzięki wielu ludziom dobrej woli ze Środy Śląskiej. Dlatego  chcielibyśmy podziękować dyrekcji i nauczycielom Szkoły Podstawowej nr 3 w Środzie Śląskiej, Burmistrzowi Środy Śląskiej, Staroście powiatu średzkiego, Właścicielom sklepu ogólnobudowlanemu Państwu Leginowiczom, Księgarni „ Oświata „ w Środzie Śląskiej oraz właścicielom sklepu „Haft-Urbanowicz” z Wrocławia.

Szczególne podziękowania składamy ludziom, którzy wrzucali datki do puszek podczas zbiórek pod Kościołami a księżom, że taką kwestę nam umożliwili.

Alicja Przesławska i Katarzyna Szybiak